Le Marais Poitevin

De Fransen komen in het hoogseizoen massaal naar het Parc Naturel du Marais Poitevin.

Het is een gebied dat, ter hoogte van Niort, grofweg tussen de A10 (naar Bordeaux) en de Atlantische kust ligt en zoals de naam al doet vermoeden is het een moerasgebied.

Het Marais Poitevin ligt in het departement Deux-Sèvres in de regio Poitou-Charentes. Enkele jaren geleden hadden wij van een Franse familie gehoord dat het een mooie streek is om te wandelen en te fietsen en dat een tocht met een gids door het moeras onvergetelijk is.

De regio Poitou-Charentes kenmerkt zich normaal gesproken door veel zonuren, wel 2200 per jaar en is daarmee een van de meest zonnige streken van Frankrijk. In de maanden juni, juli en augustus is het over het algemeen droog.

Het moerasland tussen de Atlantische Oceaan en Niort is ruim 60.000 hectare groot en een landschap met veel contrasten.

Tussen het plaatsje Damvix en de Oceaan ligt het zogenaamde droge moeras.

De Fransen noemen dit het Marais Desseché. Het is vooral agrarisch en veel bos en schaduw zul je er niet tegenkomen. Het is een vlak landschap met leuke dorpjes die voornamelijk in het departement Vendée liggen en je kunt er heerlijk fietsen op veel rustige wegen.

Er zijn diverse fietsroutes zoals een mooie bewegwijzerde route die van de Baai van l’Aiguillon richting Niort gaat en die op diverse punten weer overgaat in kleinere lokale routes.

Wij verbleven in het Marais Mouillé, ofwel het natte moeras dat beter bekend staat als La Venise Vert. Het groene Venetië is een benaming die klopt als een bus. Wij hebben zelden zo veel kleuren groen gezien.

Bij de voorbereiding voor ons verblijf hier dachten wij vooral aan muggen, maar ons was al verteld dat die er nauwelijks voorkomen. De muggenstift hebben we inderdaad niet gebruikt.

Het ecologisch evenwicht in het moeras is blijkbaar zo goed dat de talloze libellen er voor zorgen dat muggen niet de overhand krijgen.

Het moeras heeft nauwelijks stilstaand water en dat komt omdat de vele kanalen onderling verbonden zijn met sluizen en sluisjes en door het langzaam stromende water van de Sèvre Niortaise die zich kronkelend door het landschap beweegt richting Oceaan.

Het moeras ligt grotendeels in de verzande oude Golfe des Pictions. De door mensenhanden uitgegraven kanalen zijn ca 16.000 kilometer lang!

Toch is verdwalen bijna onmogelijk want alle kanalen hebben een naam en zijn in kaart gebracht en overal staan paaltjes met deze namen en nummers in het water, zodat je ook zelf met een gehuurd bootje op pad kunt gaan. Dit is een bezigheid die erg populair is in deze regio en het plaatsje Coulon vorm wat dit betreft het hart van het toeristische deel van het moeras.

Varen met een gids of zonder gids?

Het plaatsje Magné ligt op 5 kilometer van de gezellige stad Niort en is een prima uitvalsbasis gebleken om in een week de omgeving van het Marais de Poitevin te verkennen.

Je kunt in het moeras met platbodems en roeiboten het gebied verkennen, met of zonder gids. Overigens gaat het verhaal dat nog steeds niet alles van het moeras is ontdekt, maar dat hebben wij niet bevestigd gekregen.

Wij kregen de tip van de eigenaar van een gîte in Magné om niet in Coulon te vertrekken omdat je dan grotendeels op en bij de rivier Sèvre Niortaise rond vaart. Een beter idee is het om een bootje te regelen vanuit het leuke plaatsje Arçais of, zoals wij hebben gedaan, uit La Garette. Je vaart dan direct in de mooiste stukken van het Marais Poitevin.

Je zit er in het hart van la Venise Vert en het land is hier werkelijk doorkruist met sloten en kanalen. De vele populieren, wilgen en essen zorgen voor de nodige schaduw. Een boottocht met een platbodem en een gids is vooral aan te bevelen in de vroege ochtend (een uur of acht, of in de avond vlak voor zonsondergang). Laat je niet verleiden tot een tocht van meer dan 2 á 3 uur. Met een goede gids heb je in deze tijd het mooiste stuk wel gezien.

Op sommige plaatsen in het moeras is het bladerdak en de begroeiing zo dicht dat de vallende bladeren in de herfst in het water een bodem leggen voor verrotting. Dit proces heeft een aardige bijverschijnsel.

Als er met een stok in geroerd wordt komt er methaangas vrij dat je met een beetje handigheid in de brand kunt steken. Een heel bijzondere ervaring die onze aardige gids Stéphane maar wat graag aan ons voordeed en bijna zijn hand verbrandde.

De ruim 15.000 hectare van het natte moeras is door de bebossing en het water een plek waar vooral veel vogels leven. Wij hebben naast de boottocht met de gids ook wandelingen gemaakt (want dat is ook prima mogelijk) zonder iemand tegen te komen. Het enige wat je hoort zijn de ontelbare kikkers die druk kwaken en het geluid van vogels.

Er zitten verschillende vogelsoorten in het moeras zoals reiger, kleine zilverreiger, de blauwe reiger, kemphanen en zelfs de vreemd ogende wielewaal, die wij overigens niet hebben gezien of gehoord. Wel kom je er ontzettend veel kwikstaarten tegen die kwetterend tussen de bomen voor je uit vliegen.

Het water is schoon en helder en bevat veel vis waaronder paling. De otter komt ook in het gebied voor, maar volgens onze leuke gids Stéphane zijn er slechts een paar koppeltjes en laten ze zich zelden of nooit zien. Wel zijn er veel (te veel) beverratten. Deze kunnen wel 1 meter lang worden wij kregen er 1 vlak voor de lens van de camera. Op een paar meter afstand is het een indrukwekkende dier, dat overigens veel schade aanricht. Er staan dan ook her en der vallen om ze te vangen.